Verhaal

Wanneer is iets mooi?

Wat is het hier mooi!

Mijn kleindochter kwam langs. Ze was een paar dagen in Groningen, voor onderzoek bij waterschappen, waterleidingbedrijven en een paar gemeenten in de provincie. Ze is afgestudeerd in wat tegenwoordig aardwetenschappen heet, specialisme watermanagement. Ze vond Groningen mooi, de plaatsnamen interessant, sommige een tikje exotisch zelfs.

Ik was verrast. In de veertig jaar dat ik in de provincie woon heb ik zelden iemand horen zeggen dat ‘ie Groningen mooi vindt. Ja, de stad natuurlijk… Dat moet je dus horen van een buitenstaander, een jonge Randstedelinge die in Utrecht woont en geboren en getogen is in Haarlem en Bloemendaal, met de zee en de Kennemerduinen bijna naast de deur. Over mooi gesproken….

Wanneer is iets mooi, of vinden we iets mooi? Ik heb er geen studie van gemaakt, maar uit de literatuur heb ik opgepikt dat een van de criteria waaraan een voorwerp of tekst moet beantwoorden wil je over mooi kunnen spreken is: het moet een positieve connotatie hebben, het moet kwaliteit hebben, het moet functioneren. Nou schiet een leek daar nog niet veel mee op. Wat te denken van uitdrukkingen als; mooi niet, daar ben je mooi klaar mee….

De schilderijen van Jan Wolkers worden tegenwoordig algemeen bewonderd terwijl hij zelf in een recalcitrante bui schreef: ik rotzooi maar wat aan, waar iedereen het roerend mee eens was! Mooi is meer dan dat wat bij iedereen in de smaak valt. Juist ook het afwijkende, onderscheidende, maakt dat we geroerd worden, het ‘mooi’ vinden.

Gelukkig hoeven we ons niet iedere dag af te vragen of de omgeving en de voorwerpen waarmee we omringd zijn wel mooi zijn; ze zijn er, vormen deel van onze achtergrond, vaak herinneren voorwerpen in ons huis ons aan mensen en gebeurtenissen uit ons leven. En zijn daarmee voor ons mooi.

Als we wat nieuws willen kopen of ergens naar toe willen, gaan we doorgaans af op informatie uit de krant of elders. Als we met vakantie willen, een paar daagjes eruit, een paar weken weg, kunnen we binnen onze financiële en fysieke mogelijkheden kiezen uit een enorm aanbod.

Willen we het ongeveer net zo als thuis, dichtbij, vertrouwd? Willen we comfort en onze eigen taal kunnen spreken? Of lekker primitief want dat herinnert ons aan onze jeugd en we willen ervaren dat we dat allemaal nog aankunnen. Of willen we iets heel anders in een volstrekt onbekende omgeving?

Of we nu dichtbij blijven of ver weg gaan, we willen iets moois beleven, nieuw of vertrouwd. We zijn ondertussen oud genoeg om te weten wat onze eigen voorkeur is. We weten ook dat ‘anders’ niet altijd mooier of beter is. En dat het helemaal niet erg is om terug te gaan naar een plaats waar je al geweest bent. Soms heb je daar wat mee; dat valt dan ook in de categorie mooi – voor jou. Zo moet ik terug naar de kathedraal van Sainte Marie in Vezelay als ik in de buurt van Parijs ben.

Bovendien komen er steeds nieuwe, mooie en bereikbare oorden bij waar je als oudere nog relatief gemakkelijk komt, kijk de reisgidsen en zaterdagkranten er maar op na. Dat moeten we vooral blijven doen, dat houdt ons jong en alert op de dingen in de wereld.  Zo lang je lijf en geest het toelaten blijft het opdoen van nieuwe ervaringen deel uitmaken van ons leven. Of het nou ver weg is of gewoon dicht bij huis. We blijven deze wereld mooi vinden.

Overigens, terugkomend op mijn kleindochter, ook ik heb de provincie mooi leren vinden. Mijn geliefde, die geboren en getogen was op het Hogeland, nam mij mee naar dorpjes waar ik nooit van gehoord had. Met kerken die historisch of qua bouw nog steeds interessant zijn. Met hem heb ik Groningen leren kennen – en mooi vinden.

Wat vindt u?