Verhaal

Visuele beperking als buitengewoon sociale handicap

want wil je een beetje ‘participeren’, dan moet je voortdurend andermans ogen lenen.

Een simpel tripje met de trein en de bus (enkele reis).
Ja, als mens met een stevige visuele handicap reis je vanzelfsprekend helemaal milieubewust met het Openbaar Vervoer. Goed hè, zeg ik. Maar eigenlijk heb ik gewoon niks te kiezen.

Met de trein.

Inchecken met de chipkaart. Juiste chippaal vinden, de gele van de NS: vragen.
Kaart erop. Dat gaat natuurlijk mis. Leg ik het ding op de verkeerde plaats of zoiets en krijg ik niet de ‘piep-piep’als beloning.
Controle: gaat deze trein naar mijn bestemming? Je weet maar nooit.
Instappen…
Zo heb ik al 4 of 5 mensen ontmoet voor ik goed en wel in de trein zit.

Overstapje.

Welke richting op lopen?
Waar is de (rol)trap naar beneden/boven?  Links of rechts? Volgende perron naar boven/beneden? Bij voorkeur in sneltreintempo, want de overstapmarge is meestal krap.
Mijn favoriete strategie is dan ook om in de trein te vragen wie toevallig dezelfde trein moet halen. Hoef ik alleen maar mee te lopen, makkelijk en gezellig.
Station van bestemming bereikt?
Poortje en chipritueel. Het juiste poortje en dan gokken welke ingang open gaat.

Bus.

Waar zijn hier eigenlijk de bussen?
Juiste looproute vinden, vertrekplek van de gewenste bus in de juiste richting en vooral niet instappen voor je zeker weet dat het niet een andere bus is die van dezelfde plaats vertrekt. Complex!
Inchecken: waar nu weer?
Uitstaphalte en uitchecken. Uitstappen doe ik voor alle zekerheid/veiligheid bij de chauffeur. Dan trekt hij niet zo snel op en kan meteen controleren of het uitchecken slaagt.
Pfff!

Onbekend terrein

Hier begint het volgende traject spoorzoeken.
Het is belangrijk om een goede start te maken. Eenmaal in de verkeerde richting kun je lang verdwalen. Daarom is ’s avonds laat reizen een risico: gebrek aan hulptroepen kan een
vreemde omgeving heel vervreemdend laten voelen. Alsof je op een andere planeet geland bent.
Mensen brengen mijn omgeving in kaart. Zonder mensen ben ik mijn oriëntatie kwijt.
Mijn score mensen staat na zo’n reis al gauw op een stuk of 15 contacten. En dan moet ik de precieze locatie nog vinden. Dat telt op tot 20.
En zo gaat dat de hele dag door.
Geen wonder dat ik lichtelijk uitgeput ben als ik na een reisdag thuis kom.

Sociale binding

Reizen en onbekend terrein is altijd weer diepzeeduiken. Daar moet je een heleboel moed en positieve energie voor verzamelen. Of je moet een begeleider meenemen, maar dat past niet bij mijn leefstijl.
Als ‘zo zelfstandig mogelijk’ mens met een visuele beperking draag je geweldig bij aan de sociale binding in de samenleving. Dat is het effect van hulp vragen: om je heen ontstaat contact.
Iedereen helpt ook altijd (of bijna), is mijn ervaring. Met plezier zelfs.
Als je het maar leuk aanpakt met een grapje en geen complexe vragen stelt.
Soms lopen mensen helemaal met je mee, maar vragen doe ik dat nooit. En ‘nee’ is ook een goed antwoord dat op een zonnige reactie kan rekenen.
Hulp vragen, ik heb er geen moeite mee.
Hulp vragen is bijdragen aan een sterke ‘sociale basis’.

Om het nodige met het nuttige te verenigen, heb ik hulpvragen geïntegreerd in mijn werk. Dat houdt de relatie in balans.
Ik benut de contacten die ik toch moet leggen om te ‘straat-interviewen’. Zo noem ik mijn methode om inspiratie en ideeën op te doen, trends te watchen, theorieën en taal te testen en veel verschillende mensen en kinderen te ontmoeten.
Mij zal je niet vangen in een ‘bubble’: ik heb iedereen nodig.
Ik heb mensen nodig en in ruil help ik ze om gehoord te worden.
Dat is de ‘wet op de wederkerigheid’, de beste grondslag voor een Brede Sociale Basis*

*De ‘sociale basis’ is de nieuwste beleidsterm om het gewoon over een sociale samenleving te hebben.