Verhaal

 RITS REGELS    

 ‘Alle fietsers tegelijk oversteken’ is een interessante verkeersregel. Supersimpel en complex tegelijk.

Ik heb me laten vertellen dat het een echt Groningse oplossing is, maar ik ben er zo aan gewend dat ik me daar niks bij kan voorstellen.

‘Wij doen dat zo!’: wat je gewend bent, is gewoon.

Als zeer slechtziende burger is het hele verkeer voor mij een uitdaging.

Gelukkig weet ik niet anders: wat je gewend bent…  daar zoek je oplossingen voor.

Achter mensen of een achterlichtje aan lopen/rijden is er één van, anticiperen en scenario-plannen een ander. Mijn reisroutes zitten in de interne TomTom. Ik programmeer ze in mijn beweeggeheugen met afstand, geluiden, herkenningspunten, geur, kleur en…  geen idee wat allemaal precies. Je zintuigen passen zich aan als er eentje verstek laat gaan.

Die reisroutes moeten trouwens voortdurend bijgewerkt en onderhouden worden. Vooral sinds de gemeente enthousiast bezig met ‘stadsontwikkeling’.

Daar word ik wel eens helemaal gaar van…  WEG WEG! En ik tuf weer vrolijk een zandbak in.

Maar je wilt meedoen of je hebt er minder voor over. Ik ben dol op het gezelschapsspel ‘samenleven’.

Inclusief  ‘alle fietsers tegelijk oversteken’. Trikes en andere meerwielers bij de prijs inbegrepen.

Als je (over)zicht mist en je wil toch overleven, moet je zorgvuldig een studie maken van zo’n complexe situatie, leert de ervaring.

Nee, er zijn geen vastgelegde regels en voorschriften. Dat is precies de filosofie achter dit bijzondere verkeerssysteem: zonder regels gaan mensen op elkaar letten. Dat is zo, maar waar mensen het met elkaar moeten uitvinden, ontstaan vanzelf ook routines en lonende strategieën.

Ik heb er voor de aardigheid eens een rijtje verzameld.

Je hebt er als burger geen zekerheid aan, maar in de praktijk werken ze aardig.

Het collectieve belang lijkt om iedereen de kans te geven om heelhuids een kruispunt of complexe verkeerssituatie over te steken in de door hem/haar gewenste richting.

Niemand wil dat er doden of gewonden vallen, niemand zit op beschadigd materiaal te wachten. Dat is het eigenbelang niet waard. Mensen zijn van huis uit sociale dieren.

 

In het kader van dat spel heb ik de volgende ‘regels’ ontdekt:

• Op elkaar letten is de basisstrategie. Ook amateurs en spelbrekers worden (met wat verbaal geweld) gespaard. Botsingen komen verrassend weinig voor.
• Wie erin slaagt sociaal contact te maken door gedrag/mimiek/gebaar, wordt meer ruimte gegund dan de asociale verkeersdeelnemer.
• Voorrang geven genereert voorrang krijgen. Mits je een beetje rekening houdt met de stroom waarin je zit. Zomaar op de rem gaan staan, loopt makkelijk verkeerd af.
• Onverwacht remmen valt onder ‘onvoorspelbaar gedrag’. Dat is toegevoegde onzekerheid en geeft irritatie.
• Onduidelijk en twijfelend oversteekgedrag ergert medeburgers ook.
• De vertrekkende burger heeft voorrang boven de al aan de overkant gearriveerde fietser. Logisch!
• Langzaam rijdende weggebruikers en kinderen krijgen over het algemeen meer geduld dan de snelle jongens/meisjes.
• Het spelelement is het werkzame bestanddeel van de Kunst van het Ritsen. Wie voorrang gaat eisen, verliest per definitie.
• Wie zich niet aan deze ongeschreven regels houdt, kan rekenen op boze reacties en – op termijn – een slechte reputatie.
  Volgens mij een belangrijke reden voor fietskoeriers om zich (ondanks werkdruk) redelijk netjes te gedragen.