Reportage

Nothing tops deaf!

Groningen/Haren is dit jaar gastheer van the European Deaf Youth Capitals. (EDYC) en Jelle Kamstra en Dirk Jan Reitsma geven een inkijkje in de dovencultuur.

“Het motto van EDYC 2019 is kort en krachtig: Er gaat niets boven Doof. Op de T-shirts die we gaan dragen en uitdelen staat het ook: “Nothing Tops Deaf”. Dit analoog aan de slogan van de stad ‘er gaat niets boven Groningen’. Met dit motto willen we de kwaliteiten van dove jongeren als trainers, ondernemers, reizigers, rolmodellen, sterren en nog vele andere belichten. We verwachten zo’n 500 mensen uit heel Europa en hoewel gebarentaal per land verschilt, kunnen we prima communiceren via Internationaal Sign dat velen van ons kennen.

Tijdens EDYC worden door en voor dove mensen veel verschillende workshops en lezingen gegeven: keramiek, dansen door een choreograaf, een workshop interviewen door een reporter, maar ook workshops over milieu en feminisme. Er is een lezing die ze DEAFx noemen (analoog aan de TEDx lezing voor horenden). Drag queens gaan een workshop geven. Een heel divers programma dus, maar wat wil je, de dovencultuur is net zo divers als de wereld van horenden.”

“Het zou overigens voor horenden geen slecht idee zijn wanneer ze wat gebaren taal leren. Want stel je wilt een biertje bestellen op het 5 mei festival in het Stadspark, met al die mensen en die harde muziek kan je je toch niet verstaanbaar maken? Je schreeuwt je schor en een gebaar –  [hij maakt het gebaar van iemand die de biertap bedient]  – is zoveel makkelijker. Er wordt weliswaar meer rekening met ons gehouden maar er blijven dingen die beter kunnen. Het is bijvoorbeeld heel lastig om in de raadszaal van het stadhuis naar de gebarentolk te kijken omdat ze voor een muur staat met allemaal verticale strepen. Die strepen zijn geluidstechnisch misschien nuttig maar het is heel vervelend om lang naar een tolk te kijken die voor zo’n muur staat.”

Let’s Gro

“Ik ben het programma van Let’s gro aan het bekijken om te beslissen bij welke onderdelen we een tolk Nederlandse Gebarentaal willen gaan inzetten. Ik ga naar Let’s Gro om iets te zien van de Nederlandse cultuur. De Nederlandse Gebarentaal is onderdeel van die cultuur, daarom is het belangrijk dat horende mensen en dove mensen een beeld van elkaar krijgen. Dat kan nu dus bij Let’s gro dat drie programma onderdelen heeft waar horenden kennis kunnen maken met de dovencultuur. Er wordt een maaltijd bereid en geserveerd op het Guyot VSO in Haren, door leerlingen van de Kentalis Guyotschool waarbij mensen tegelijk een paar gebaren aangeleerd krijgen. Bij de gebarenboom in de tent op de Grote markt vertellen leerlingen dat gebarentaal soms heel handig is  en je kan een ontsnappingspoging doen uit de Guyot Escape Room, in het biologielokaal op het Guyot VSO. Voor onze leerlingen is het ook belangrijk met horenden in aanraking te komen en te leren met hun te communiceren.”

“De laatste jaren is de Nederlandse Gebarentaal vaker te zien, onder andere  op Koningsdag, bij veel onderdelen van Noorderzon, bij Let’s Gro, bij het afscheid van de burgemeester en bij de nieuwjaarsreceptie van de gemeente. Op dit moment ligt er in de Tweede Kamer eindelijk een initiatiefwet voor de officiële erkenning van de Nederlandse Gebarentaal. In veel Europese landen is de gebarentaal al wel erkend. Toegang tot informatie maakt dat je mee kan praten en op de hoogte blijft van het nieuws. Gelukkig wordt het normaler om overal een tolk Nederlandse Gebarentaal ( niet – tolk doventaal !) bij te hebben.”

Foto: EDYC